Amok Koşucusu & Sahaf Mendel - Stefan Zweig

Nilüfer Kasım 17, 2014

Tasvirlerindeki muhteşem detaylar ve psikolojik tahlillerindeki başarılar nedeni ile okumaktan çok zevk aldığım yazar Stefan Zweig yazdığı bütün eserlerinde başarılı olmuştur. Yazdığı eserlerde aldığı edebi eğitimin izlerine ve kendi psikolojisinin yankılarına rastlanmaktadır. Amok Koşucusu ve Sahaf Mendel novella tarzında yazılmış eserlerdir.

Bir elimde mendilim, bir elimde bitki çayım okudum kitabı. Bu halimle kitabı okuyamayacağımı düşünüyordum. Başka bir yazar olsa belki de gerçekten okuyamazdım, fakat söz konusu Zweig olunca ne halde olursak olalım kitaplarını okutuyor. Zweig candır. Tek pişmanlığım yazarın kalemi ile bu kadar geç tanışmış olmam...

İlk hikaye Amok Koşucusu. Amok sözcük anlamı ile bir tür sarhoşluk halini ifade etmektedir.Amoka yakalananlar ileriye atılır ve nereye gittiği belli olmadan durmadan koşarlar.Önüne çıkanı öldürürler.Geldiğini görenler , tehlikeyi herkese duyurmak için bağırırlar . "Amok! Amok! " Herkes kaçar. Ama amokun delice koşusu sonsuza dek cezasız sürmez." Hikayede Amoktan metafor olarak bahsetmiştir. Bir gemi yolculuğuna çıkan anlatıcımız burada gece yarısı güvertede bir doktor ile tanışır. Misyoner olarak bir köyde çalışmış olan doktorun etkileyici hikayesini dinliyoruz. Burada gizemli bir kadının gizli kürtaj isteğini reddetmiş sonra da bundan pişman olup kadını peşine düşen bir doktorun hikayesi...

İkinci hikaye Sahaf Mendel... Anlatıcımız yağmurdan kaçarken bir kafeye sığınır ve bu kafeyi eskiden tanıdığını hisseder. Hafızasını zorlayınca Üniversite yıllarında o kafeye geldiğini hatırlar. O cafede her gün bulunan Sahaf Mendel ile tanıştığını , bu adamın sürekli kitap okuduğunu ve bütün kitapları basım yılı , yayınevi ve içindekilere kadar herşeyi hatırladığını görür. Hafızası muhteşemdir bu adamın. Geçmişi hatırlayan anlatıcı sahaf Mendel'e ne olduğunu merak eder ve Mendel'in hikayesini araştırır ve beraber öğreniriz.

Okurken aynı zamanda olaylar ve konuşmalar o kadar net kafamızda canlanıyor ki olaylara birebir tanık olduğumuz da söylenebilir. Bu da Zweig'in anlatım mucizesidir.Sonuç olarak tavsiye ettiğimi söylememe gerek yok , ne de olsa Zweig...

..... kitapların kendi soluğumuzun ötesinde , insanları kendimize bağlamak ve tüm yaşamların en acımasız düşmanı olan fanilik ve unutulmuşluk karşısında kendimizi müdafaa etmek için yaratıldığı...

Sevgilerle...