Şeytankaya Tılsımı - Ahmet Mithat Efendi

Ahmet Mithat Efendi , Tanzimat sonrası edebiyatımızın önemli yazarlarından birisidir. Avrupa edebiyatının önemli bir çok eseri Ahmet Mithat Efendi tarafından tercüme edilmiştir. Edebiyat felsefesi üzerine makaleler yayımlayan yazar , Türk romancılığının ilk dönem örneklerini vermiştir.

  Şeytankaya Tılsımı  , Fransızca bir hikayeden esinlenerek yazılmıştır ancak hangi kitaptan esinlenildiğine dair bir bilgi yoktur . Roman önce Tercüman-ı Hakikat gazetesinde tefrika edilmiş ve 1890 yılında Ahmet Mithat Efendi'ye ait olan Kırkambar Matbaası'nda kitap olarak basılmıştır.

İtalya'nın dağlık bölgesinde geçen kitap için karışık bir aşk hikayesi denilmektedir . Bir aşk hikayesinden çok insanların batıl inançları ve hurafelerin sonuncu başlarına gelenler ve her durumda bu işten karlı çıkanlar anlatılmakta ve aslında bir nevi yerilmektedir .

 Kitabı okurken son zamanlarda televizyonlarda çok gördüğümüz olaylar gözümde canlandı . Eve gelip su isteyen ve ardından evde büyü var deyip evdekileri kandırıp altın ve paralarını çalıp kaçanlar . Hatta yakın zamanda evin bahçesinde gömü var ancak bunu alabilmek için dua edip namaz kılmak ve altınlarınızı vermeniz gerekir diyerek insanların tüm para ve altınlarını çalanlar gözümde bir bir canlandı . Bu da hurafeler ve insanların para hırsı  yüzünden olmadı mı????

  İnce bir kitap olduğu için konuya çok girmeyeceğim . Yoksa kitabı özetlemiş olurum ki sıkı kştap okuyucusu olan blog takipçilerim bana çok kızarlar. Yalnızca şunu söyleyebilirim ki yine bir aşk hikayesi , para sahibi olmak için bir sihirbazın sözlerine inanan bir çoban ve işleri karıştıran bir sihirbaz var .

Hurafeler ve inandıkları boş inançlar yüzünden başlarına gelenler dışında kitapta ilgimi çeken bir nokta daha oldu . Kitap İtalya'da geçmektedir : Kiliseden bahsedilir . bunlara tezat olarak " Allah ! Allah!" , " Allah göstermesin" , " ... senin edeceğin duayı Hak Teala Hazretleri mutlaka kabul eder " , "... Cenabıhakk'a tövbe edip ... " gibi cümleler yer almaktadır . Hristiyan bir bölgede geçmesine rağmen  böyle olmasını takdir etmiş Ahmet Mithat Efendi .

 Yazardan okuduğum ilk kitaptı . Günümüz Türkçesi ile yayımlandığı için okuması çok rahattı . Yazarın dili de eğlenceli geldi bana .

İnsan kısmı korktuğundan kurtulmaya ve umduğuna erişmeye gayet istekli bulunur . Eğitimin ışığıyla zihni ve gözü aydınlanmış olmazsa insanı korkutmak da kolaydır , hırslandırmak da!

Kitabın Adı :Şeytankaya Tılsımı
Yazar :Ahmet Mithat Efendi
Yayınevi :İş Bankası Kültür Yayınları
Sayfa Sayısı :68

Ahmet Mithat Efendi Şeytankaya Tılsımı’nda gizemli bir aşk hikâyesini anlatırken batıl inançları da sebep olduğu sonuçlardan hareketle ele alır. Olayın Güney İtalya’da geçmiş olması medeniyetin çağdaş merkezi olarak değerlendirilen Avrupa’ya yönelik mesnetsiz hayranlığa örtük bir eleştiriyi de arka plana yerleştirir. Bununla birlikte eserin başında bir notla ŞeytankayaTılsımı’nı Fransızca bir hikâyeden yararlanmak suretiyle kaleme aldığını belirten Ahmet Mithat Efendi’nin yabancı bir tür olan romanın gelişmesi ve yerleşmesi için çeviriye verdiği önem şaşırtıcı değildir. Ancak Tanzimat döneminde uyarlanan veya yeniden yazılan kimi eserlerin ve yazarlarının ismen anılmaması pek yadırganmaz. Ahmet Mithat Efendi de Şeytankaya Tılsımı’nı yazarken yararlandığı eserin ve yazarının adını belirtmek gereğini duymamıştır.

Ahmet Mithat Efendi Kimdir?

(1844-1912) Tanzimat devrinin önde gelen yazarlarındandır. Gazetecilikle başladığı yazı hayatına hikâye ve roman yazarlığını da ekleyerek çeşitli alanlarda sayısı yüz elliyi bulan eser kaleme almıştır. Yazıyı halkı eğitmek için bir araç olarak gördüğünden ansiklopedik bilgilerle dolu eserlerinde okuyucuyla daima diyalog halindedir. Sofya’da Tuna gazetesinde önce yazar, daha sonra başyazar olarak gazeteciliğe adım atar. Mithat Paşa’yla gittiği Bağdat’ta ressam Osman Hamdi Bey, Muhammed Zühavi ve Şirazlı Bakır Can Muattar gibi isimlerin de bulunduğu oldukça geniş kültürlü bir çevreye girerek Batı ve Doğu kültürleri üzerine bilgisini derinleştirir. Tahtakale’deki evinde kendi matbaasını kurup kitaplarını yayımlamaya başlar. Bir yandan da yayımladığı Devir, Bedir, Dağarcık, Kırkambar gibi gazete ve dergilerle gazeteciliğe devam eder. Yazılarından dolayı Abdülaziz yönetimi Namık Kemallerle birlikte onu da sürgüne gönderir. Üç yıl süren Rodos sürgününde çocuklar için bir okul açarak ders vermeye başlar ve ilk romanlarını yazar. İstanbul’a döndüğünde çeşitli memuriyetlerde bulunur ve Türk basın tarihinin en uzun soluklu gazetelerinden Tercüman-ı Hakikat’i kurar. Hemen her konuda, üstelik yeni tekniklerle de yazan Ahmet Mithat’ın seçme eserlerine Türk Edebiyatı Klasikler Dizimizde yer vermeyi sürdüreceğiz.